Ekstra donanımda çalıntı parça oyunu
Geçtiğimiz yıl ÖTV'de yapılan yeni bir düzenleme ile yüksek donanımlı araçların fiyatları önemli ölçüde artmış oldu. Fakat bazı otomobillerin donanım farkı, yüz bin TL'ye varan oranlara ulaşınca, araç sahipleri ve satıcılar, düşük donanım seviyesine sahip araçlarının parçalarını yüksek donanımlı otomobillerin parçalarıyla değiştirmeye başladı. Özellikle büyük multi medya ekranları, tam dijital gösterge tabloları, klima kontrol üniteleri, direksiyon simitleri premium segmentte sıklıkla kullanılıyor. Aşin Otomobil Genel Müdürü Okan Erdem ise pandemi sebebiyle üretim ve tedarik sıkıntılarının yaşandığı günümüzde, kullanılan bu parçaların önemli kısmının çalıntı olduğuna ve yetkisiz kişiler tarafından değişim yapılmaması gerektiğine dikkat çekiyor.
Sıfır kilometre ve ikinci el araç pazarında yaşanan gelişmeler, araç sahiplerinin ve araç satıcılarının yeni yollara başvurmasına sebep oldu. 2020 yılında ÖTV oranlarının tekrar düzenlenmesiyle yüksek donanımlı otomobillerin fiyatları radikal şekilde yükseldi. Bazı modellerde ise donanım farkı 100 bin TL'yi aşan rakamlara ulaşınca, otomobil sahipleri ve araç satıcıları, düşük donanımlı araçların belirli parçalarını, yüksek donanımlı araç parçalarıyla değiştirmeye başladı. Oto servisleri dünyasında yeni bir sektör ortaya çıkarken, en çok değiştirilen parçaların büyük multi medya ve arayüz ekranları, tam dijital gösterge tabloları, klima kontrol üniteleri, direksiyon simitleri olduğu belirtiliyor. Fakat Aşin Otomobil Genel Müdürü Okan Erdem, konu ile ilgili olarak "İçinde bulunduğumuz dönemde parça tedarikinde aksamalar yaşanmasına rağmen, bazı aksesuarcılarda yüzlerce dijital gösterge tablosu, multi medya ekranı bulunuyor. Daha çok premium otomobillerde bu değişimler yapılıyor. Sürekli haberlere de yansıdığı gibi, büyük şehirlerde değeri 50 bin TL'yi bulan bu parçalar hırsızlar tarafından birkaç dakika içinde çalınarak toplu şekilde, değerinin çok altında rakamlara satılıyor" uyarısında bulundu.
“MOTORUN ELEKTRONİK KONTROL SİSTEMİNE ARIZA VEREBİLİR”
Uzmanlar, üreticilerin belirli standartlara göre üretim yaptığına ve sonradan takılan gösterge tablosu, multi medya ekranı gibi ekstra donanımların otomobillere zarar vereceğine dikkat çekiyor. "Akü ve ECU dediğimiz otomobilin beyni olan elektronik kontrol sistemleri, elektrik tesisatı, üreticiler tarafından donanıma uygun şekilde kullanılmıştır. Ekstra eklenen her yeni elektronik donanım, otomobillerde uyumsuzluğa ve önemli arızalara sebep olabilir." şeklinde konuşan Erdem, "Ayrıca eğitimsiz kişiler tarafından merdiven altı işletmelerde yapılan değişim işlemlerinde otomobilin bütün elektrik sistemi zarar görerek yüksek maliyetli tamiratlar ortaya çıkabilir. İkinci el araç ticareti yapanların daha çok kar elde etmek için başvurduğu yöntemler arasında yan sanayi deri döşeme uygulamaları da mevcut. Bu işlemlerde de yan ve perde hava yastıkları zarar görerek kaza anında sürüş güvenliğini tehlikeye atabilir. Bu gibi değişimler, sadece TSE ve HYB belgeli servislerde, eğitimli kişiler tarafından üreticinin tavsiye ettiği şekilde yapılmalı. Premium otomobil satın alacaklar, şasi numarası üzerinden fabrikasyon donanımları birkaç dakikada içinde öğrenebilir" dedi.
